Voorgenomen wijziging doelgroep Hoefijzergebouw

Vanaf november 2025 is het voornemen om de doelgroepen in het Hoefijzergebouw (gefaseerd) te wijzigen: 

Begane grond en eerste verdieping: statushouders worden asielzoekers

Er wonen nu in het gebouw op de begane grond en de eerste etage maximaal 205 statushouders. Statushouders hebben een verblijfsvergunning en hebben het recht om in Nederland te wonen en te werken. Aangezien wij moeten  voldoen aan de Spreidingswet en het COA daarvoor de wettelijke taak heeft om die uit te voeren, gaat het COA vanaf 1 november 2025 alleen nog asielzoekers opvangen. Asielzoekers hebben een asielaanvraag lopen en zijn in afwachting van een besluit daarover. Het college is van plan om deze wijziging naar een opvang voor asielzoekers te gaan realiseren. De verschuiving van statushouders naar asielzoekers gaat niet van de één op de andere dag. De huidige bewoners moeten immers eerst een andere vaste woonplek gaan krijgen in de regio. De overgang van de opvang van statushouders naar asielzoekers in het gebouw zal dan ook stapsgewijs plaatsvinden en kan soms een jaar duren.

Tweede verdieping: de Oekraïners gaan verhuizen

Op de tweede verdieping van het gebouw wonen nu 64 Oekraïense vluchtelingen. Om de opvang van Oekraïners goed te blijven organiseren, verhuizen zij in het voorjaar van 2026 naar de Endegeesterstraatweg 36. De tweede verdieping in het gebouw komt dan vrij. De 15 kamers worden gebruikt om statushouders(gezinnen) een kamer te geven met gedeelde voorzieningen. Er zijn namelijk te weinig woningen in ons dorp en hiermee kunnen we de druk op de woningmarkt tijdelijk verlichten. Deze statushouders kunnen daarmee starten met hun inburgering en integratie.

Achter het Hoefijzergebouw

Achter het gebouw is nog ruimte om tijdelijk gedeelde woningen beschikbaar te stellen als tijdelijke huisvesting voor statushouders (ongeveer 30-50 plekken). We onderzoeken dan ook de mogelijkheid om hier een aantal flexwoningen te plaatsen, mits dat passend is binnen de grenzen van een nieuwe omgevingsvergunning (parkeren, brandveiligheid, leefbaarheid). Hiermee kunnen we de druk op de woningmarkt tijdelijk verlichten en kunnen de toegewezen statushouders starten met hun inburgering en integratie. 

Bestuursovereenkomst met Divorce Housing wordt verlengd

In het gebouw van Divorce Housing zijn ongeveer 65 spoedplekken voor mensen die door een scheiding of een andere moeilijke situatie geen woning kunnen vinden. Deze plekken blijven de komende jaren beschikbaar, waarbij samen met Divorce Housing gekeken wordt om ook daar maximaal 10 plekken beschikbaar te stellen voor statushouders.   

De totale capaciteit waar de gemeenteraad in 2023 mee heeft ingestemd is 299 plekken en dat blijft zo. Er wonen momenteel ongeveer 205 statushouders op de begane grond en de eerste verdieping en 64 Oekraïners op de tweede verdieping. Straks worden er 205 asielzoekers opgevangen en is er daarnaast ruimte voor maximaal 94 statushouders die zowel in het gebouw als achter het gebouw worden gehuisvest.  

Bij de overgang naar asielzoekers vangen we op dit moment geen mensen op voor de regio. De 205 plekken die we hebben voldoen aan de verplichtingen voor onze gemeente. 

Het Hoefijzergebouw blijft open tot november 2030. Voor die tijd dient te worden gestart met de herontwikkeling van het gebied. 

Wij hebben een aantal wettelijke taken opgelegd gekregen. De opvang van asielzoekers (Spreidingswet), het bieden van opvang voor Oekraïense vluchtelingen en tot slot moeten wij zorgen voor de opvang van statushouders in sociale huurwoningen. Deze opgaven zijn complex en het aantal woningen is schaars. Met de wijzigingen zijn wij in staat om op deze locatie aan deze wettelijke taken te voldoen. Het aantal door de gemeenteraad toegestane personen in het Hoefijzergebouw wijzigt daarbij niet t.o.v. 2023. Er kunnen maximaal 299 personen worden opgevangen, waarvan 205 asielzoekers.    

De huidige omgevingsvergunning loopt tot november 2026. Naar verwachting zal de omgevingsvergunning  daarna worden verlengd tot november 2030. Op het moment dat aan de achterzijde van het gebouw flexwoningen worden neergezet, dient hiervoor ook een vergunning te worden verleend. Daarbij wordt bijvoorbeeld getoetst of er voldoende parkeergelegenheid is, brandveiligheid op orde is en/of sprake zal zijn van extra impact op de omgeving.     

Nee, het COA kan niet kiezen wie er in het azc komt wonen. De Spreidingswet staat selectie van bepaalde groepen asielzoekers niet toe. 

Uit ervaring van het COA blijkt echter dat opvang met gemengde doelgroepen in de praktijk vaak beter functioneert. Het voorkomt groepsvorming en machtsposities, draagt bij aan een evenwichtige sociale dynamiek, en bevordert een positieve sfeer op de locatie. 

Veiligelanders worden opgevangen op twee specifieke locaties in Nederland (proceslocaties Ter Apel en Budel-Cranendonck). 

De gemeente voldoet met de opvanglocatie aan de regels van de Spreidingswet. Met de wet uit 2024 worden asielzoekers verdeeld over het land. Voor Oegstgeest betreft dit 205 asielzoekers. De plekken op de tweede verdieping en de achterzijde van het gebouw die beschikbaar komen voor statushouders helpen de gemeente ook met het halen van de taakstelling voor statushouders.

Statushouders hebben een verblijfsvergunning en hebben het recht om in Nederland te wonen en te werken. De gemeente is verantwoordelijk voor de huisvesting en inburgering van statushouders. Asielzoekers hebben nog geen verblijfsvergunning en zijn in afwachting van een besluit of zij mogen blijven of niet. Ze mogen in de tussentijd wel werken en verblijven in een asielzoekerscentrum. Het COA is daarvoor verantwoordelijk. 

Asielzoekers doen net als alle Nederlanders hun eigen huishouden, zoals koken, schoonmaken en boodschappen doen. Ook brengen ze hun kinderen naar school en hebben ze gesprekken met organisaties, zoals het COA en de IND. Daarnaast bereiden zij zich voor op hun toekomst met programma’s of vrijwilligerswerk. Volwassenen mogen (zes maanden nadat hun asielprocedure is gestart) werken.

Ja, het COA organiseert activiteiten, zoals sport, spel, kunst en muziek voor jong en oud. Bovendien kunnen bewoners sociale contacten opdoen en vaardigheden ontwikkelen, zoals Nederlands spreken. Soms worden buurtbewoners uitgenodigd om mee te doen.

Ook is er in het azc een recreatiezaal waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten en zijn er speciale ruimtes voor vrouwen en voor kinderen waar vrijwilligersactiviteiten organiseren. Volwassenen en kinderen kunnen ook lid worden van plaatselijke verenigingen of sportclubs.

Ja, kinderen kunnen ook in het Hoefijzergebouw wonen. Ze hebben recht op onderwijs. Het COA biedt waar nodig tijdelijk onderwijs aan kinderen, zodat zij zich kunnen voorbereiden op het reguliere onderwijs. De kosten hiervan worden doorgaans door het COA betaald. Ook de GGD kan hier kosteloos ondersteuning in bieden. 

Veiligheid is belangrijk. Er is beveiliging aanwezig op de opvanglocatie. Daarnaast zorgt het COA voor maatregelen tegen brand, huiselijk geweld, mensensmokkel en mensenhandel. Alle bewoners krijgen voorlichting over veiligheid en moeten zich aan de huisregels houden. 

Er is nu al goed contact tussen de opvanglocatie, de gemeente en de politie.  Er wordt periodiek gemonitord of de veiligheid in het geding is. Iedere twee weken vindt er daarom overleg plaats met de burgemeester, de wijkagent, de adviseurs openbare orde en veiligheid en de coördinatoren van de locaties (COA/DH). Hier worden eventuele incidenten, overlastsituaties of andere bijzonderheden t.a.v. veiligheid besproken. In de afgelopen jaren is onze ervaring dat er wel eens incidenten zijn (bijv. ruzie tussen bewoners), maar niet in bijzondere mate of incidenten die leiden tot een verstoring van de leefbaarheid in de omgeving. Het college verwacht daarom dan ook geen wijzigingen in de leefbaarheid en veiligheid in en rondom de locatie, maar ziet hier goed op toe. Er is voldoende cameratoezicht en er zijn 24/7 bewakers en beheerders actief.   

U kunt overlast melden bij de opvanglocatie of bij de gemeente. We pakken meldingen snel op en zoeken samen naar een oplossing.

Ten aanzien van de parkeerdruk is de verwachting dat er per saldo sprake zal zijn van een afname van autobezit, aangezien asielzoekers over het algemeen geen auto hebben. We blijven hierop toezien zodat er voldoende parkeergelegenheid blijft voor omwonenden en de bewoners van Divorce Housing. 

Azc's kunnen zelf geen kleding en schoenen aannemen en verdelen. Wil je kleding doneren? Dan kan dat via de inzamelpunten van het Leger des Heils. Het Leger des Heils sorteert alle donaties en bepaalt hiervoor de beste bestemming, waaronder mensen in nood. 

De inzet van vrijwilligers is hard nodig. Zowel bij het COA als bij andere organisaties die zich inzetten voor asielzoekers. Als de mensen er eenmaal zijn zal het COA inventariseren waar behoefte aan is en dan komen we snel bij u terug.

We voldoen voor de komende vijf jaar aan de opgave die nu is opgelegd in de Spreidingswet (205 asielzoekers).